Dümeni Yaratıcılığa Kırmak

Yazar: Ursula K. Le Guin
Yayınevi: Hep Kitap
Sayfa: 144
Tür: Bilim/Gelişim/Eğitim


İnceleme
2018/08 3 dk 1016

"BİR CÜMLENİN ESAS GÖREVİ KENDİNDEN SONRAKİ CÜMLEYE GİDEN YOLU AÇMAKTIR."

İlk olarak 1996 yılında bir atölye çalışması ile on dört gözü pek yazarı bir araya getiren Ursula K. Le Guin 1998 yılında da basılı hale getirdiği "Dümeni Yaratıcılığa Kırmak" kitabını tamamen yenileyerek 21. yüzyıl yazarları için yeniden ele almış.

dümeni yaratıcılığa kırmak

Kitabı okurken uygulanmasını tavsiye ettiği bir dizi kural seti bulunmaktadır.

  • Yazmaya başlamadan önce alıştırmalar için verilen yönergeler üzerine biraz düşünün.
  • Yazdıktan sonra kontrol etmek için acele etmeyin. Birkaç günlük gerçek bir ara verdikten sonra bakın.
  • İyi niyetle, umutla ve titiz bir gözle yeniden okuyun.
  • Eleştirilere kulak verin.
  • Yazdığınızı mutlaka sesli okuyun. Çünkü konuşmak ve duymak ritimdeki tuhaf yerleri ve hataları görmenize yardımcı olur.
  • Sözü uzatan, çirkin duran, vaaz verir gibi uzun olan yerlerin üzerinde durun.
  • İşe yarayan kısımları nasıl daha fazla parlatırsınız düşünün.
  • Bir paragraf ya da bir sayfa olacak şekilde kısa yazılar yazarak başlayın. Belirli bir uzunlukta yazı yazmak da bir disiplin gerektirir.
  • Zaman baskısı iyidir. Kısa yazılarınız için kendinize yarım saat zaman verin. Zaman baskısı çoğu zaman şahane ve şaşırtıcı şeyler ortaya çıkartır.
  • İyi bir şeyler yazmak isteyen bir yazarın, gerçekten şahane şeyler okuması gerekir. Sadece dönemin yazarlarını okuyorsanız diliniz sınırlı kalır.
YAZDIKLARINIZIN SESİ

Bir anlatı cümlesinin en önemli vasfı bir sonraki cümleye geçişi sağlamak, hikâyenin akışını mümkün kılmaktır. İlerleme, hız ve ritim çok önemlidir. Bunu sağlamanın ve anlamanın en iyi yolu da metni dinleyip duymaktır.

dümeni yaratıcılığa kırmak
NOKTALAMA İŞARETLERİ VE DİLBİLGİSİ

Noktalamanın amacı okuyucuya yazdıklarınızı nasıl duyacağını söylemektir. Noktalar ve virgüller müzik notalarındaki esler gibi yazıya bir ahenk katmalı. Sokrates: Dilin suiistimal edilmesi, ruhtaki kötüyü kışkırtır.

Yazı dili yazan kişinin sesi, ifadesi ve tonlamalarından mahrum olduğu için konuşma dilinden daha zordur. Özellikle sosyal medyada hızlıca düşünülerek yazılan yazıların okuyucu tarafından yanlış anlaşılması çok doğaldır. İnsanların açıkça ifade edilmemiş anlamları anlayacağını varsaymak çocukça bir histir. Unutmayın, okuyucunun elinde yalnızca kelimeler var.

CÜMLE UZUNLUĞU VE KARMAŞIK SÖZDİZİMİ

Bir cümlenin esas görevi kendinden sonraki cümleye giden yolu açmaktır. Bu yüzden cümleler tutarlı olmalıdır ve bir arada kalabilmelidirler. İyi bir dilbilgisi kullanımı, iyi bir mühendisliğe benzer. Makinenin iyi olması için parçalarının da iyi çalışması gerekir.

Bağlaç kullanarak cümle birleştirmek güzeldir ancak bilinçli ve ölçülü olmalı. Kısa cümleler, kısa kelimelerden oluşmak zorunda değildir, uzun cümleler de illa uzun kelimelerden ibaret değildir.

dümeni yaratıcılığa kırmak
TEKRARLAR

Tekrarlar, herhangi bir kelimeyi gereksiz yere vurgulayarak çok sık kullanıldığında tuhaf kaçar. Gözden geçirme aşamasında eşanlamlı kelimelerde kullanılabilir. Ancak yine de bu durumla ilgili net bir kural yoktur ve düzyazının ritmine uyacak tekrarlar yazıya ahenk katabilir.

SIFATLAR VE ZARFLAR

Sıfatlar ve zarflar; zenginleştirici, iyi ve besleyicidir. Renk, hayat ve samimiyet katarlar. Tembelce veya aşırı şekilde kullanıldıkları zaman, düzyazıda obeziteye sebebiyet verirler. Örneğin koşuşturdular yerine koştur koştur gittiler ya da hırıltı yerine hırıldayan bir ses kullanmak daha yoğun ve daha canlı olur.

FİİLLER: ŞAHIS VE KİP

Otobiyografi hariç, kurgu dışı kitapların üçüncü şahıs ile yazılması gerekir. Kurgusal anlatıda kullanılabilecek şahıslar, birincil tekil (ben) ve üçüncü tekildir (o). Kurmacada ikinci şahısların kullanımı çok nadirdir. Günümüzde kullanılan en yaygın yöntem üçüncü tekil şahıstır. Yazar bu şekilde daha özgür hareket edebilir.

BAKIŞ AÇISI VE ANLATIDA SES

Bakış açısındaki tutarsızlıklar ve sık değişiklik en sık karşılaşılan kurgusal hatalardır. Kurmacada tutarsız bir bakış açısı ve çok sık bakış açısı değiştirmek okuru rahatsız eder, okurun duygularını karıştırır ve hikâyeyi tahrif eder.

dümeni yaratıcılığa kırmak



Arka Kapak

hep kitap, yeni bir seriye başlıyor. Yazmayı hayatının merkezine yerleştiren herkesin ilgisini çekebilecek bu serinin adı: Atölye. Yazmak ve yazarlık üzerine kitaplarla başlayan serinin, daha sonra yaratıcılığın çeşitli alanlarına dair üretilmiş kitaplarla da sürmesi planlanıyor. Serinin ilk iki kitabı 7 Nisan itibariyle raflarda olacak. Dümeni Yaratıcılığa Kırmak ve Sen de Kendi Hikâyenin Kahramanısın! Bir içgüdüdür aslında yazarlık. Kimseye tam olarak anlatılamayacak bir çağrı gibi ele geçirir insanı ve kurulan bir hayal bütün gerçekliğe baskın çıkar. Kâğıda dökülenden çoğu kez memnun kalınmaz, eksiklikler fark edilir ancak adı konulamaz. İşte bu noktada, Amerika’nın yaşayan en önemli yazarlarından Ursula K. Le Guin size kendi sırlarını açıyor ve yaratıcılık denen bu fırtınalı denizde tüm yazarların elinden tutup, onlara dalgalarla nasıl boğuşacaklarını gösteriyor. Modern çağda yazı yazmanın zorlukları da var bu kitapta; "Doğru yerde doğru kelimeyi kullanarak bir ritim yakalamak mümkün mü?", "Bakış açısında tutarlılık metni nasıl etkiler?" gibi soruların yanıtları da. Dümeni Yaratıcılığa Kırmak, yalnızca bir kitap değil; alıştırmalar ve püf noktaları ile dünya edebiyatına damga vurmuş isimlerin gizemlerinin peşine düşeceğiniz bir harita, sizi ve hayallerinizi yutmak üzere olan bilinmezlere karşı rotanızı belirlemenizi sağlayacak bir pusula da aynı zamanda. Haydi, siz de dümeni yaratıcılığa kırın!

Aynı Kategoride Eklenmiş Son Kitaplar
Card image cap
Yenilik Algoritması Yeni

Genrich Altshuller

Kendisinden önce binlerce kişinin çözemediği bir problemi çözen bir mucidin sıradışı bir yaratıcı ...

Card image cap
İnsan Yönetimi

Business Review

Pek çok yönetici liderlik tarzının stratejik bir tercihten çok bir kişilik fonksiyonu olduğunu dü ...

En Çok Okunan Kitaplar
Card image cap
İnce Memed 2

Yaşar Kemal

Bu roman, atalarından kalma köy toprağını çektiği her türlü eziyete rağmen terketmeyen, son nefes ...

Card image cap
Kırlangıç Çığlığı

Ahmet Ümit

Suriyeli göçmenlerin dramı, çocuk istismarı ve organ kaçakçılığı, maalesef ülkemizin gündemini hâ ...

Tüm Kitaplar

İncelemesini hazırladığım tüm kitapların listesi için...

Devam...
Kitap Hakkındaki Yorumlarınız

    Kitap hakkında ilk yorumu siz yapabilirsiniz...


Bu siteden elde edilen reklam gelirleri ile kimsesiz çocuklarımıza KİTAP alınmaktadır. Geleceğimizin güvencesi olan çocuklarımız ancak okuyarak geleceğimize şekil verebilirler. Her kitap bir hayattır. Hayatı okunduğu kadardır.

Serdar Kılıçsel © 2018
facebook.com instagram.com linkedin.com